De Havilland Comet Kazası

Havacılıkta her kural kanla yazılmıştır. Sözü havacılık tarihini bugüne getiren en önemli sözlerdendir. Havacılık tarihinde bir birçok uçak kazası yaşanmıştır. Yaşanan her kaza uçakların bugünkü teknolojiye ve güvenilirliğe ulaşmasını sağlamıştır. Bu yazımızda geçmişte yaşanan ve havacılığa büyük katkıları olan De Havilland Comet kazasını ele aldık.

Yolcu uçaklarında jet çağı yaklaşık 60 yıl önce başladı. Jet çağı diye adlandırılan bu dönemlerde, en çok konuşulan isim ise dünyanın ilk jet motorlu yolcu uçağı olan De Havillan Comet oldu.

De Havillan Comet 1952’de havacılık sektöründe hizmete giren ilk ticari jet uçağıydı. Uçağın performansı o zamanki pervaneli uçaklardan çok daha yüksekti. Uçağın kanadına yerleştirilmiş 4 adet Ghost 50 turbo jet motoru ile yaklaşık 800 km/h hıza ulaşabiliyordu. Havacılık sektörüne hız ve konfor vaat eden De Havilland Comet ilk kez 27 Temmuz 1949’da havalandı. İlk ticari uçuşunu ise 36 yolcu ile 2 Mayıs 1952’de Londra’dan Güney Afrika’ya düzenledi. 2 bin 415 kilometre menzile sahip Comet, saatte yaklaşık 800 kilometre hıza ulaştı.

Tasarım hatası İngiliz devi De Havilland şirketi tarafından tasarlanıp, üretilen De Havilland Comet uçağı, uzun ömürlü olmadı. İlk kazasını 1953 yılında yapan Comet, Karaiçi’den havalandıktan dakikalar sonra düştü. Bu kazayı 10 Ocak 1954 Hindistan uçuşu ve 8 Nisan 1954’teki İtalya uçuşu izledi. Nedeni bulunamayan kazaların ardından, Havacılık İdaresi Comet uçağının durdurulmasını istedi. Kazalardan sonra Comet’in uçabilir onayı alması yaklaşık dört yıl sürdü. Tasarımdaki hatalar sonucunda yaşanan kazalar, Comet uçaklarının ömrünü azalttı. Ayrıca Comet’ler diğer havacılık firmalarına jet motorlu modelleri nasıl tasarlamaları gerektiği konusunda hakkında yol gösterici oldu.

De Havillan Comet Kazalarının Sebebi

Comet uçakları, havacılıkta hizmete girdikten birkaç yıl sonra sorunlar teşkil etmeye başladı. Üç adet Comet uçağı uçuş sırasında felaket şekilde parçalanması sonrası, De Havillan firması Comet’lere derin testler yaptı. Yapılan testlere göre yaşanan kazaların temelinde 2 sorun tespit edildi. Bu sorunlar; uçak gövdesinde yaşanan metal yorgunluğundan kaynaklanan yapısal arızalar ve şiddetli hava koşullarında uçuş sırasında gövdenin aşırı gerilmesi yüzünden kaynaklanan arızalar. Yapılan diğer araştırmalarda ise uçakta uygun olmayan perçinlemeler, stres konsantrasyonu ve kare pencereler gibi yapısal hatalar tespit edildi. Sonuç olarak, havacılık sektörü Comet uçağının hatalarından ders çıkartarak, yeni nesil uçakları teknolojik ve yapısal olarak daha güçlü hale getirdiler. De Havillan Comet uçağı için satışlar hiçbir zaman toparlanmasa da, kazalardan sonra geliştirilen Comet 2, Comet 3ve Comet 4 uçakları 2000’li yıllara kadar semalarda görüldü.