Hava Korsanı Kimdir?
Korsan denilince aklımıza, gemilere saldıran, gemileri ele geçirip yağmalayan deniz haydudu gelir. Fakat sadece denizde mi korsanlık var? İşte bu sorunun cevabı hayır. Gelişen dünyamızda teknoloji ilerledikçe her geçen gün korsanlık türleri oldukça fazlalaştı. Bu yazımda herkesin merak ettiği, hava korsanlığından bahsetmeye çalıştım. Umarım keyifli bir yazı olur:)
Günümüzde havayolu ulaşımı oldukça yaygınlaşarak insanlığın gündemine girer olması, uçakları sıradışı niyetleri olan insanların hedefi haline getirdi. Peki bu hava korsanları kimlerdir, amaçları nelerdir? İşte bu soruları cevaplayalım. Hava korsanı, herhangi bir havayoluna ait bir uçağı kaçırarak, uçak içinde bulunan yolcu ve mürettebatı rehin alarak, isteğini yaptırmaya çalışan haydut kişilerdir. Uçaklar korsanlar için sadece siyasi ve şahsi mesele olmayıp, Amerika’daki 11 Eylül saldırıları gibi silah olarakta kullanılmıştır.
Tarihteki İlk Hava Korsanlığı
Kayıtlara geçen ilk olay ise 21 Şubat 1931 tarihinde Ford ürünleri taşıyan uçağın Peru’nun başkenti Lima’dan Arequipa’ya giderken Byron Rickards tarafından kaçırılmasıdır. Saldırıdan sonra dünyada yaşanan siyasi olaylar ve çalkantılar hava korsanlığını moda haline getirmiştir. Korsanlar kendilerini basında duyurabileceklerini düşünüp 1968-1972 yılları arasında yaklaşık 300 adet uçak korsanlığı vakası yaşanmıştır.
Hava korsanlığına karşı ilk yasal düzenleme 1961 yılında FAA (Federal Havacılık İdaresi) tarafından Amerika Birleşik Devlet’inde yapıldı. Yeni düzenlemede Amerika’daki bütün havalimanlarında yolcu ve mürettebat aranması zorunlu hale getirildi. Ayrıca bu yasayla hava korsanlığı, uçuştaki her türlü ticari hava taşıtını şiddet, zor ya da tehditle haksızca ele geçirmek ya da denetim altına almak şeklinde tanımlandı ve ağır hapis cezaları getirildi. Düzenlemeler dünyada her geçen yıl artırılarak hava korsanlığının önüne büyük ölçüde geçilmiş oldu. Bu düzenlemeler sayesinde havacılık sektörünün güvenilirliği yükseldi.
Türkiye’de İlk Hava Korsanlığı
Türkiye’de ilk uçak kaçırma vakası 3 Mayıs 1972 yılında İstanbul-Ankara seferi yapan Boğaziçi isimli uçak 4 Türk korsan tarafından Bulgaristan’ın başkenti Sofya şehrine kaçırılmış. Yolcular arasında İsmet İnönü’nün oğlu Ömer İnönü’de varmış. Yaşanan eylemin nedeni dönemin siyasi meselelerinden olan, Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının serbest bırakılmasıymış. Korsanlar eylemden sonra Bulgaristan devletine sığınmış. Ülkemizdeki havacılık vakaları bu eylemle başlayıp bu zamana kadar 20’den fazla eylem yaşanmıştır.
Dünya’nın İlk Kadın Hava Korsanı
Dünya’nın ilk kadın korsanı, Filistinli Leyla Halid’tir. Leyla Halid, Filistin Halk Kurtuluş Örgütü’nün bir üyesidir. 1967 yılında üç tanesi eşzamanlı olarak toplam dört adet uçak kaçırma eyleminde bulunmuştur. 1967 yılında yaptığı eylemlerle büyük ölçüde dikkat çekmiştir.