Uçağa Etki Eden Kuvvetler

İster uçak olsun, ister helikopter olsun veya roket olsun havada uçan tüm cisimlere etki eden belli kuvvetler vardır, bunlar; kaldırma(lift), itme(thrust), sürükleme(drag) ve ağırlık(weight) kuvvetleridir. Kanatlar uçağı havada tutar, fakat bunları gerçekleştiren 4 büyük kuvvettir. Dümen veya kanatçıklar gibi uçağın kontrol yüzeyleri, bu kuvvetlerin yönünü ayarlayarak, pilotun bunları en avantajlı şekilde kullanmasını sağlar.

Dört kuvvetin uçağa etki etme şekilleri, uçağın manevra yapmasını sağlar. Her kuvvetin kendisine karşı çalışan zıt bir kuvveti vardır. Kaldırma kuvveti, ağırlığın tersi çalışır. İtme kuvveti ise sürükleme kuvvetine karşı çalışır. Tüm kuvvetler dengelendiğinde uçak düz bir irtifada uçar. Kaldırma ve itme kuvveti ağırlık ve sürükleme kuvvetinden fazlaysa uçak yükselir. Ancak tam tersi ise uçak alçalır.

İtme (Thrust) Kuvveti

İtme kuvveti, uçağın motoru veya tahrik sistemi tarafından üretilir. İtme yönü uçağın hareket edeceği yönü belirler. Örneğin bir uçaktaki motorlar uçağın gerisine doğru bakar, bu da uçağın itme vektörünün ileriyi göstereceği anlamına gelir. Uçaktaki pervane veya jet motoru tarafından hava içeri çekilir ve ardından ters yönde dışarı itilir. Bu sayede ileri yönlü itme olur.

Kaldırma (Lift) Kuvveti

Kaldırma, uçağın kanatlarının üzerinden geçen havanın hareketiyle meydana gelir. Kısacası bir uçağı havada tutan kuvvettir. Kaldırma kuvvetinin yönü her zaman uçuş yönüne diktir. Bu kuvvetin büyüklüğü ise uçağın şekli, boyutu ve hızı gibi birçok faktöre bağlıdır. Kaldırma kuvvetine zıt kuvvet ise ağırlık kuvvetidir.

Ağırlık (Weight) Kuvveti

Ağırlık kuvveti, yerçekimi nedeniyle daima dünyanın merkezine doğru bir kuvvettir. Bir uçaktaki ağırlığın büyüklüğü tüm uçak parçalarının yanı sıra yakıt, insan ve tüm yükün toplamıdır. Ağırlık tüm uçağa dağılırken, etkisi ağırlık merkezi adı verilen tek bir noktadadır. Ağırlık kuvvetine zıt kuvvet ise kaldırma kuvvetidir.

Sürükleme (Drag) Kuvveti

Sürükleme kuvveti uçağın havaya karşı direncidir. Uçağın hareket yönünün tersine etki eden bir kuvvettir. Uçağı yavaşlatma eğilimindedir. Bu kuvvet sürtünme ve hava basıncındaki farklılıklardan kaynaklanır. Farklı türlerde pek çok sürüklenme türü vardır. Ancak her biri itmeye karşı olan kuvvettir.