Uçaklar Neden Yüksekten Uçarlar?

İrtifa, bir uçağın X noktasından Y noktasına giderken bulunduğu yüksekliğe denir. Uçaklar için ne kadar yükseklik o kadar iyidir. Çünkü yukarı doğru çıkıldıkça hava incelir, bu sayede uçaklar üzerindeki sürtünme kuvveti azalır. Sürtünme kuvveti azaldığı için uçağın havadaki hızı ve manevra kabiliyeti artar. Uçakların yüksekten uçması, yakıt tüketimini azaltır ve hem yolcu vakitten hem de havayolu şirketi yakıttan tasarruf eder. Havacılıkta 35-42 bin fit arası uçaklar için optimum uçuş aralığıdır. Ama daha hafif uçak daha yükseklerden, daha ağır uçak daha aşağılardan uçabilir. 35-42 bin fitten daha yükseğe çıkıldığında ise uçakların motoru zarar görür ve kabindeki basınç değişir. Uçaklar yüksekten uçmayı tercih ederler çünkü birçok sebebi vardır. Ama ana sebepleri şunlardır:

• Hava olaylarından kaçınma
• Hava trafiğinden kurtulma
• Tehlikelerden kaçınma
• Yakıt verimliliği

 Hava Olaylarından Kaçınma

Uçakların binlerce fit yükseklikten uçması kötü hava olaylarından uzaklaşması demektir. Yere en yakın atmosferik katman troposfer, dünyadaki hava olaylarının çoğuna ev sahipliği yapar. Uçaklar ise stratosferdeki hayatı tercih eder. Çünkü bu katmanda hava olayları gerçekleşmez. Bu sayede uçuşlar daha rahat olur ve daha az türbülans anlamına gelir. Yolculara ise pencereden baktıklarında mavi gökyüzünün manzarasını seyretmek kalır.

Hava Trafiğinden Kurtulma.

Yüksekten uçmak aynı zamanda daha alçaktan uçan uçakların veya helikopter gibi diğer hava araçlarının trafiğinden kaçınabilir. Aynı zamanda uçaklar kuşlarla ve havada yaşayan canlılarla karşılaşmazlar.

Acil Bir Durumda Hızlı Kurtuluş

35 bin fit gibi yükseklikte bulunan bir uçağın motorlarında güç kaybı veya herhangi bir elektroniğinde çıkan bir arızada, pilotun ve kabin ekibinin başa çıkması, 10 bin fit irtifada uçan hava taşıtlarına göre kolay olur. Bu sayede pilotlar sorunu çözebilmesi için daha çok vakti olur. Eğer çözemez ise havada süzülme süresi uzun olacağı için havaalanına daha rahat ve güvenli iniş yapar.

Yakıt Verimliliği

Yüksek irtifanın en büyük yararlarından bir tanesi yakıt tasarrufudur. Yukarı çıkıldığında hava incelir. İncelen hava, uçaklarda daha az sürtünme yapar. Az sürtünme kuvveti, daha az rüzgar direnci, daha fazla güç, yani daha az çaba demektir. Bu sayede uçaklar alçak irtifada uçan uçaklara göre daha fazla yakıt verimliliği sağlar.

Yüksek irtifanın yararları olduğu gibi zararları da vardır. Uçakların motorlarının çalışması için oksijene ihtiyaç duyar. Çünkü yanma oluşturmak için oksijen molekülüne ihtiyaç vardır. Eğer çok yükseğe çıkarsa, uçak motorları için problem olabilir. Bu yüzden optimum irtifanın üzerinde uçmak sorunlara neden olabilir.