Uçaklardaki Aydınlatma Türleri

Uçaklar, güvenlik, navigasyon ve uçuş sırasında yerde görünürlüğü artırmak ve netleştirmek için çeşitli aydınlatma sistemlerini kullanır. Belirli bir hava taşıtının aydınlatma sistemi, tipi, amacı, karmaşıklığı, boyutu ve uçuş rotasına göre değişiklik gösterir. Uçaklarda dış ışıklar çoğunlukla 3 amaç için hizmet eder. Bunlar; uçak görünürlüğü, pilot görünürlüğü ve özel amaçlı ışık sistemleridir.

Uçaktaki ışık sistemlerinde amaç uçuş halindeyken diğer uçaklara daha görünür hale gelmek ve havalimanında yer trafiğinde belirginleşerek, kaza riskini azaltmaktır.

Navigasyon Işıkları: Navigasyon (seyir) ışıkları sol/iskele kanadının ucunda kırmızı bir ışık, sağ/sancak kanat ucunda yeşil ışık ve uçağın kuyruğunda beyaz bir ışıktan oluşur. Navigasyon ışıkları, pilotun uçağa bindiğinde ilk açacağı ve son kapatacağı ışıktır. Navigasyon ışıkları uçuş sırasında hiçbir zaman sönmez. Bu ışıklar uçakların hem yerde hem pistte birbirlerini görmelerini ve kulenin uçağı algılamasını sağlar.

Beacon Işıkları: Beacon (flaş) ışıkları kırmızı renktedir ve titreşimlidir, uyarı göndermek için yanıp söner veya döner. Bu ışık türü motor çalıştığında yanar ve motorun çalıştığını gösterir. Motor kapatılıncaya kadar açık olur. Bu ışıklardan biri gövdenin üstünde biri altta olacak şekilde çifter halde bulunurlar.

Çarpışma Öncesi (Strobe) Işıkları: Strobe ışıkları genellikle kanat uçlarında ve uçağın kuyruğunda bulunur. Strobe ışıkları çarpışma önleyici ışıklar olarak bilinir. Bu ışıklar düzenli yanıp sönen beyaz ışıklardır. Bu ışıklar uçak kalkarken açılır ve piste inip taksi yoluna girince kapanır.

Taksi (Kısa Far) Işıkları: Bu ışık türü gece uçuşlarında kullanılmaktadır. Işıklar uçak kalkış için piste ilerlerken taksi yolunda açılır. Kalkış pistinin başına geldiğinde ise kapanmaktadır. İnişte ise pisti terk edip taksi yoluna geldiğinde açılır. Taksi ışıklarının yeri ve adedi uçak türüne göre değişiklik gösterir.

Landing (Uzun Far) Işıkları: Gece uçuşlarında kullanılmaktadır. Landing ışık türünün yeri ve adedi uçağın türüne göre farklılık gösterir. Pisti güçlü bir şekilde aydınlatmayı sağlar. Kalkış için pistin başına geldiğinde açılır ve genellikle 10.000ft (3,04800 km) irtifanın üzerinde kapatılır. İnişte ise taksi yoluna geldiğinde kapatılır. Landing ışıklarının açılma ve kapanma zamanları uçağın bulunduğu havayolu şirketlerine göre değişiklik gösterir.

Kuyruk (Tail) Işığı: Kuyruk ışığı yalnızca gece uçuşlarında kullanılmaktadır. Her uçakta bulunmayabilir. Elevator ile kuyruk dikmesinin birleştiği yerin her iki tarafında birer adet bulunmaktadır. Amacı kuyruktaki şirket logosunu aydınlatmaktır.

DE-ICE Işığı: Bu ışık türü uçaklarda kışın gece yolculuğunda kullanılır. Bu ışık türünün amacı kışın karlı havalarda, kanat yüzeylerindeki ve motor önlerindeki buzlanmaları fark edilebilir hale getirmektir. Bu amaç doğrultusunda gövdenin 2 yanına arka tarafa yönlendirilmiş şekilde konumlandırılır. Uçağın iniş ve kalkışından hemen önce açılır.